Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lunaria annua & Arundo donax

fotò
fotò
Mounedo-dóu-Papo

Lunaria annua

Brassicaceae Cruciferae

Àutri noum : Erbo-de-la-routo, Desferro-miòu, Desferro-mulet.

Noms en français : Monnaie-du-Pape, Lunaire annuelle.

Descripcioun :
La mounedo-dóu-Papo es uno planto coumuno que se rescontro en ribo d'aigo e dins lis endré un pau fres. L'estiéu s'arremarco emé si fru que n'en soubro que la membrano dóu mitan, nacrado, après la cabusso di grano. Pèr acò es esta douna lou noum de mounedo. Fau saupre qu'aquesto planto èi naturalisado en Prouvènço.

Usanço :
Li jóuini brout soun manja en Bousnìo. Flour, fueio e fru soun tambèn manjadis mai pulèu amar. S'adoubo un bon tè emé li grano grasihado (F. Couplan, op.cit. p. 316).

Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico

Gènre : Lunaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae

Ordre : Brassicales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca-Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun

Liò : Ribo d'aigo - Bos fres - Sebisso - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuroupo-Èst
Ref. sc. : Lunaria annua L., 1753

fotò
fotò
Cano

Arundo donax

Poaceae Graminaceae

Autre noum : Canié.

Noms en français : Canne de Provence, Roseau à quenouilles.

Descripcioun :
La cano que ié dison "de Prouvènço" es uno plano bèn couneigudo emé si grando e gròssi tijo lignouso d'enviroun 3,5 cm de diamètre, si long rizoumo espès e si fueio verdalo de 2 à 5 cm de larg.

Usanço :
La cano que nous vèn dóu cèntre de l'Asìo, fuguè proun plantado pèr proutegi li culturo dóu mistral. Nòstis àvi se n'en servien pèr gaubeja mant'uno besougno : pèr eisèmple pèr apara li det dóu tai dóu voulame (li dedau) o enca pèr acroucha lou calèu (la moco). Lou rizoumo èi manjadis (li fueio peréu, mai soun proun amaro) cue (rousti o bouli) o adouba en farino pièi mesclado à d'autro. Emai èro pas gaire emplegado coume planto vertuouso, aro d'ùni prouprieta soun estado troubado coume dins la dessensibilisacioun pèr l'alergìo.

Port : Aubret
Taio : 2 à 6 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Arundo
Famiho : Poaceae
Famiho classico : Graminaceae

Ordre : Poales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 60 cm
Flourido : Estiéu - Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Setèmbre à óutobre

Liò : Ribiero - Ermas - Baragno - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Asìo-Cèntre
Ref. sc. : Arundo donax L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CCC
CCC
C
CC
CCC
R
C
RR

Lunaria annua & Arundo donax

C
R
RR
CC
CC
RR
R
R

Coumpara Mounedo-dóu-Papo emé uno autro planto

fotò

Coumpara Cano emé uno autro planto

fotò